جمهوريت ۽ سياستدانن جي بقا جو سوال

جمهوريت ۽ سياستدانن جي بقا جو سوال

ڊاڪٽر الله ڏنو ابڙو

ماضيءَ ۾ چيو ويندو هو؛ ”گھڻين زالين گھر نه هلي، گھڻين مردين هر نه هلي“ ۽ هاڻي وري چيو وڃي پيو؛ ”گھڻين سياستدانين، جمهوريت نه هلي“. ڇا انهن چوڻين ۾ ڪا صداقت آهي؟ ماضيءَ ۾ جڏهن به ڪنهن گھر جو نظام بگڙندو هو ته الزام عورتن جي گھڻائيءَ تي لڳايو ويندو هو. ساڳيءَ طرح جڏهن فصل خراب ٿيندو هو ته الزام هارين جي گھڻائيءَ تي لڳايو ويندو هو. هڪ طرف اسان چوندا آهيون؛ ”ٻه ته ٻارنهن.“ يا ”گھڻين هٿين ڇپر کڄي.“ ۽ ٻئي طرف اسان چئون ٿا ته؛ ”گھڻيون عورتون گھر ڦٽائين ٿيون ۽ گھڻا مرد فصل خراب ڪن ٿا“. مونکي اها ڳالهه سمجهه ۾ نٿي اچي ته ”ٻه ته ٻارنهن“ يا ”گھڻين هٿين ڇپر کڄي“ چوڻيون صحيح آهني يا ”گھڻين زالين گھر نه هلي ۽ گھڻين مردين هر نه هلي“ چوڻي چڱي آهي؟ سوال اهو به اڀري ٿو ته گھڻيون عورتون گھر ڪيئن ڦٽائين ٿيون ۽ گھڻا مرد فصل ڪيئن خراب ڪن ٿا؟ ڇو ته ٻه ته ٻارنهن هوندا آهن ۽ گھڻين هٿين ڇپر کڄندو آهي. ساڳيو سوال جڏهن مون پنهنجي هڪ دوست کان پڇيو ته اها ڳالهه به سمجهه ۾ اچي وئي ته گھڻين سياستدانين جمهوريت ڇو نٿي هلي. دوست ماضيءَ جي ماڻهن جي مشاهدي جو حوالو ڏيندي ٻڌايو ته؛ جنهن گھر ۾ گھڻيون زالون هونديون آهن اتي اتفاق، ٻڌي ۽ اتحاد اٽي ۾ لوڻ برابر ملندو آهي. اتي هر ڪا عورت پنهنجي پنهنجي هلائيندي ۽ ڪندي آهي. نتيجي ۾ گھر جو نظام سڌرڻ بجاءِ ويتر خراب ٿيندو ويندو آهي. جيڪڏهن ڏٺو وڃي ته اسان وٽ سياستدانن ۾ به اتفاق، ٻڌي ۽ اتحاد ڪنهن به صورت ۾ عورتن کان وڌيڪ نظر نٿو اچي. سنڌيءَ ۾ عورتن بابت چوڻي مشهور آهي ته ”عورت جو عقل ڏائي کڙي ۾ ٿيندو آهي“ هاڻي سوال اهو اڀري ٿو ته سياستدانن ۾ عقل ڪٿي هوندو آهي؟ هو بجاءِ جو اتفاق، ٻڌي ۽ اتحاد ڪن، ويتر هڪ سياستدان پنهنجي سموري توانائي ٻئي سياستدان کي ڪيرائڻ ۾ صرف ڪندو آهي. ٻيو ته ٺهيو پر تازو ٽي وي تي پنهنجي اليڪشن مهم جي اشتهارن ۾ به سياستدان پنهنجي ڪارگردگي ٻڌائڻ بدران ٻين جي عيب جوئي، گلا ۽ غيبت ۾ ئي رڌل نظر آيا. چوندا آهن ته ”اگھه کٽيو کائجي، وٽ کٽيو نه کائجي“. سياستدان پنهنجو اگھه وڌائڻ بجاءِ، وٽ کٽيو ڇو ٿا کائين؟ ڇا ٻين جي عيب جوئي مسئلي جو حل آهي؟ جيڪڏهن عيب جوئي مسئلي جو حل هجي ها ته دنيا جا سمورا مذهب عيب جوئي ڪرڻ کي وڏي ۾ وڏو گناهه قرار نه ڏين ها.

لوڙهو ٿو پوک کي کائي

لوڙهو ٿو پوک کي کائي!

مٺل جسڪاڻي

چوڻيون، پھاڪا، ورجيسون ۽ ان قسم جون ٻيون ڳالھيون، ھڪ پل، ھڪ گھڙي ۾ سرجي، ھڪ ڏينھن ۾ پروان نه چڙھنديون آھن. ان کي پاڻ مڃرائڻ، قبول ڪرائڻ، درست ثابت ٿيڻ ۾ وقت لڳندو آھي، سال ۽ صديون گھربيون آھن.

”لوڙهو ٿو پوک کي کائي“، ڇا آھي؟ پھاڪو، چوڻي، ورجيس يا ورجيسي جملو؟ جيڪو ڪجھه به آھي ۽ جڏھن کان به صحيح مڃي وئي، تڏھن کان اڄ تائين ۽ جيستائين به پوکن جي پاسن ۾ لوڙھا ڏبا رھبا، اھا ٻڌڻ، پڙھڻ ۾ پئي ايندي، مڃبي پئي رھبي.